Bron: MR – nieuwsblad voor juristen en advocaten: Klik hier voor het online artikel
Als het aan D66 ligt komt er wetgeving voor digitale erfenissen, zodat nabestaanden toegang kunnen krijgen tot de social media-accounts van een overledene. Volgens Tweede Kamerlid Monica den Boer ontbreekt het nu aan duidelijke regels voor digitale nalatenschappen.
Digitale nalatenschappen worden steeds groter maar daarover staat niets in de wet – het erfrecht regelt alleen ‘fysieke’ bezittingen. Daarom wil D66 duidelijkheid creëren met nieuwe regels voor de digitale nalatenschap. In haar Actieplan digitale erfenis (titel: Voor grip op data na de dood) heeft Kamerlid Monica den Boer deze erfenis in vier soorten gesplitst. Ten eerste onderscheidt zij data die zijn opgeslagen op dragers (zoals computers, tablet en smartphones). Daarnaast zijn er financiële digitale bezittingen, zoals bitcoins of tegoeden bij onlinewinkels, en verder bedrijfsmatige digitale bezittingen en online accounts zoals Facebook, Marktplaats en DigiD.
Bij een overlijden blijven veel accounts achter in de digitale ruimte, data in de cloud en foto’s op digitale dragers zoals een smartphone. Wat er dan mee gebeurt is onduidelijk, we weten zelfs niet goed wat er mee zou moeten gebeuren. Daarbij speelt de privacy van de overledene een rol. Minstens zo belangrijk is de vraag hoe we de digitale erfenis inzichtelijk en toegankelijk maken voor nabestaanden.
Lucienne van der Geld, directeur van Netwerk Notarissen en universitair docent notarieel recht aan de Radboud Universiteit stelde jaren geleden al dat het in de praktijk “een juridisch doolhof blijkt te zijn waar enige duidelijkheid van de wetgever op zijn plaats zou zijn.” Daarom concludeert dat de huidige situatie onduidelijk is voor nabestaanden en notarissen.
MODERNISERING ERFRECHT
Om tot goede wetgeving te komen, stelt Den Boer voor om eerst onderzoek te doen naar de modernisering van het erfrecht. Daarbij moet duidelijkheid komen over het erven van online accounts. Ook pleit D66 voor Europese regels voor social media. Erfgenamen of de executeur moeten toegang kunnen krijgen tot accounts, zodat zij kunnen besluiten wat er met de accounts gebeurt Daarnaast zou moeten worden gewerkt aan de bewustwording bij mensen, zodat zij gaan nadenken over hun digitale erfenis.
Tot slot pleit D66 voor een digitaal archief: wie overlijdt kan zijn digitale erfenis daaraan schenken – van groot belang voor geschiedschrijvers. “De gevolgen voor de geschiedschrijving zouden desastreus zijn als een bedrijf als Facebook besluit om alles wat op haar servers staat te verwijderen. Het in de lucht houden van al deze profielen kost immers capaciteit op servers en dus geld. Grote platforms neigen zo ‘een monopolie op onze geschiedenis’ te krijgen”, aldus Den Boer.